Brain waves

Weet je nog dat je vroeger zandkastelen bouwde? Ik maakte ze aan zee. Dan kwam er een golf en hup… halve kasteel weg. Of helemaal! Dan rende ik het water in en begon het volgende spel. Ook jij dook er vol in, weet je het nog? Later leerden we luchtkastelen bouwen. En dat we over onze toeren moeten raken als het water komt. ‘Ze hebben MIJN project stopgezet! Alles is voor niets geweest!’. Oké, het is stopgezet. ‘Ik heb er g%dv%&*%^^$ jaren werk in zitten!’ Vond je het leuk om mee bezig te zijn? ‘Jazeker!’. Mooi toch! ‘Hoezo mooi!?’ Nou, om meerdere redenen…

Maken excuses je werkelijk vrij? Hieronder een conversatie tussen D en X. Twee gefingeerde letters. Althans, de letters natuurlijk niet, die zijn echt, maar ze verwijzen niet naar specifieke personen. Deze tekst kan dus nooit persoonlijk zijn, maar wel als zodanig opgevat worden. In dat geval kun je ook dát eens tegen het licht houden… Maar eerst: ben je emotioneel afhankelijk van een ander? Ben je gebonden of zit je eigenlijk niet vast?

De week van de werkstress zit er bijna op en het is vandaag ook nog eens wereld filosofiedag. Mooie combi. Tijd voor een beschouwing! Want… werkstress, is dat wel werkgerelateerd? We voelen bijvoorbeeld tijdsdruk en wijzen naar de buitenwereld. Collega’s, leidinggevenden, ‘het bedrijf’, ‘de sector’. Of we geven onszelf de schuld. Maar wie of wat zorgt er eigenlijk voor spanning? Is er überhaupt wel iemand die dat dóet? Laten we dit eens rustig tegen het licht houden en bekijken of er wel een verschil bestaat tussen moeten en willen. En wellicht herontdek je hoe het ook alweer is om een vrij mens te zijn.

De cirkel van invloed. Bestaat ie eigenlijk wel? Dit keer een snelle brainwave over omstandigheden... want het is eenvoudiger dan je denkt: omstandigheden zijn er natuurlijk niet alleen 'extern'.

‘Je moet altijd blijven hopen’. Het wordt nogal eens gepredikt. In veel tradities en stromingen wordt ingebeelde houvast gezien als ‘goed’. Het zou welzijn bevorderen en nodig zijn om ‘het’ vol te kunnen houden of iets te kunnen bereiken. Resultaten van wetenschappelijk onderzoek naar hoop zijn echter niet onverdeeld optimistisch. Het zou ook lijdzaam afwachten in de hand werken en ‘de tegenslag’ vergroten. Nietzsche stelt zelfs: ‘Hope in reality is the worst of all evils because it prolongs the torments of man.’ ‘Nou, nou, kwelling, marteling’, zou je kunnen denken… ‘zo erg is het ook weer niet’. Zullen we eens rustig kijken?

Er zijn onnoemelijk veel ‘laat-het-los’-stappenplannen en legio acceptatietechnieken op de markt. Voor als het pijnlijk is, frustrerend, verwarrend, of verdrietig. Tenminste, je hoort zelden: ‘Dát was mooi! Nou, daar zal ik dan maar mee moeten leren leven.’ Iets willen accepteren suggereert dat met ‘negatieve’ gevoelens iets mis is, dat er iets mee móet en dat we dit kunnen leren. Is dit zo? Sommigen beweren zelfs dat het moeilijk is. Laten we deze (en nog wat fundamentelere) ideeën eens tegen het licht houden.

Het is bijna niet meer weg te denken, de grote wens meer ‘in het moment’ te zijn. Coaches spelen er gretig op in en psychologie- en lifestylemagazines komen met diverse suggesties. ‘16 tips om te leven in het nu’. ‘27 manieren om meer in dit moment te zijn.’ Je kunt hier natuurlijk mee aan de slag gaan, daar is niets verkeerd aan. En aan een kleine kanttekening ook niet. Kun je werkelijk meer ‘in het nu’ zijn? En is dat ook echt wat je wilt? Of speelt er toch iets anders?

‘Ik bepaal wat ik denk’. Niet alleen in coaching, maar ook in het dagelijks leven wordt dit vermogen in diverse vormen veelvuldig opgeëist. Soms expliciet: ‘Ja, maar ik moet gewoon niet zo negatief denken!’. Dan weer iets meer verdekt: ‘Je moet positief blijven’. 'Ik zit mezelf weer helemaal gek te maken.' Het idee is hier dat er een ‘ik’ is die gedachten maakt. Dat er iemand is die dat dóet. Klopt dat eigenlijk wel?

Vaak willen we gewoon dat ‘de buitenwereld’ verandert. We zoeken heelheid, vervulling, rust, geluk… en richten ons op onze omstandigheden, de wereld, of de ‘ander’. Dit of dat moet nog anders. Er moet nog iets bij… of juist weg. Iemand moet nog iets doen of zeggen, voordat… Laten we dit eens tegen het licht houden en kijken hoe het zich uit in relaties. Met een partner, met familie, vrienden, collega’s, buren.

We zijn het er vaak gewoon niet mee eens. Met hoe het gaat. Er is een gedachte en je wilt ‘m niet. Er is een gevoel en je wilt ‘m niet. Er is een situatie… en die wil je niet. Niet zoals het is. Onze onenigheid met wat er is, neemt vele vormen aan. Laten we eens kijken naar hoe het zich uitdrukt in verwachtingen.

Tadaaa… Daar is ie weer. Het idee dat vrijheid zou moeten schenken, maar je juist gevangenhoudt. In verwijten maken, doen alsof het anders had kunnen zijn, afkeuren van spontaan gedrag, van emoties, gedachten… und so fort und so weiter. De VRIJE WIL. Sterk idee… maar klopt het wel?

Heb jij last van negatieve gedachten? Zit jij ‘in je hoofd’? Gedachten kunnen behoorlijk in de weg zitten, maar wat zijn het eigenlijk? Hoe ontstaan ze? En wat moet je er mee? DENK er maar eens over na. :-) En..? Als je er nog niet helemaal uit bent, geen probleem. Ik ga het uitleggen.

Heb jij last van ‘moeilijke’ gevoelens? Ze kunnen flink in de weg zitten, maar wat is je probleem? Weet je wat emoties zijn en wat het verschil is met gevoelens? De overeenkomst met gedachten? Zo niet, dan zou ik echt even verder lezen.